Czym jest i jak działa zolpidem? (2024)

Czym jest zolpidem?

Zolpidem to substancja o działaniu nasennym. Z chemicznego punktu widzenia zolpidem jest pochodną imidazolopirydyny. Jest to selektywny agonista receptora benzodiazepinowego BDZ1 o silnym działaniu nasennym. Został wprowadzony do lecznictwa w latach dziewięćdziesiątych XX wieku.

Lek ten charakteryzuje się słabszym potencjałem uzależniającym niż pochodne benzodiazepiny. Wywołuje także słabszy depresyjny wpływ na pamięć. Objawy po odstawieniu wydają się mniej nasilone w porównaniu z leków z grupy benzodiazepin.

Działanie zolpidemu jest silne i krótkie. Lek charakteryzuje się niezbyt długim okresem półtrwania – około 2,4 godziny. Ma to pożądany wpływ na efekt jego działania. Wydłuża i pogłębia sen, a także zmniejsza liczbę nocnych przebudzeń.

Nie zaobserwowano zaburzeń oddychania po stosowaniu zolpidemu, jednakże lek prawdopodobnie może nasilać bezdechy senne.

Zolpidem – wskazania do stosowania

Preparaty, których substancją czynną jest zolpidem, wydawane są tylko i wyłącznie z przepisu lekarza.

Zolpidem to lek należący do grupy leków psychotropowych. Wskazaniem do jego stosowania jest krótkotrwałe (do czterech tygodni) leczenie bezsenności u dorosłych. Lek stosuje się wyłącznie w celu leczenia bezsenności, która zaburza prawidłowe funkcjonowanie lub jest niezwykle uciążliwa dla pacjenta. W związku ze specyfiką działania niedopuszczalne jest stosowanie leku w jakichkolwiek innych wskazaniach lub w celach pozamedycznych.

Zabrania się stosowania preparatów z zolpidemem przez inne osoby niż pacjent, któremu zalecono lek. Preparat ten może im poważnie zaszkodzić mimo podobnych objawów chorobowych!

Przeciwwskazania do stosowania zolpidemu

Leku nie należy stosować, gdy występują:

• uczulenie na substancję czynną lub którykolwiek ze składników preparatu;
• zespół bezdechu sennego;
• miastenia gravis – nadmierne zmęczenie i osłabienie mięśni szkieletowych;
• ciężka niewydolność wątroby;
• ciężka niewydolność oddechowa.

Ponadto szczególną ostrożność podczas stosowania zolpidemu należy zachować u osób z niewydolnością wątroby, a także w grupie seniorów – na skutek zaburzeń orientacji i rozluźnienia mięśni istnieje duże ryzyko upadków ze złamaniami kości. Lek nie jest zalecany także w grupie pacjentów chorych na depresję, ponieważ nasila tendencje samobójcze. Zolpidemu nie stosuje się u dzieci i młodzieży do 18 roku życia.

Stosowanie zolpidemu w ciąży i podczas karmienia piersią

Zolpidem nie powinien być stosowany w ciąży, szczególnie w pierwszym trymestrze. U noworodków matek przyjmujących zolpidem w końcówce ciąży obserwuje się hipotermię, hipotonię i niewydolność oddechową. Długotrwałe stosowanie benzodiazepin lub leków do nich podobnych w III trymestrze może skutkować rozwinięciem uzależnienia fizycznego lub wystąpienia objawów odstawiennych u dziecka. Lek przenika także do mleka matki. W związku z tym stosowanie go w okresie karmienia piersią nie jest zalecane.

Zolpidem – działania niepożądane

Często obserwowane działania niepożądane w trakcie stosowania zolpidemu to:

• zawroty głowy, ból głowy, senność, nasilenie bezsenności, niepamięć wsteczna, apatia;
• koszmary nocne, omamy, pobudzenie, zmęczenie;
• biegunki, nudności, wymioty, ból brzucha;
• zakażenia dolnych i górnych dróg oddechowych.

Stosując ten lek, należy pamiętać, że może on wywołać zaburzenia sprawności psychoruchowej.

Należy go stosować minimum osiem godzin przed wykonywaniem czynności wymagających wysokiej sprawności umysłowej (prowadzenie i obsługa maszyn, prace na wysokości).

Zolpidem – interakcje

Wyraźne nasilenie działania zolpidemu może nastąpić po jednoczesnym zastosowaniu:

• alkoholu,
• leków przeciwpsychotycznych,
• innych leków nasennych,
• leków uspokajających,
• leków przeciwlękowych,
• leków przeciwdepresyjnych,
• opioidowych leków przeciwbólowych,
• leków przeciwpadaczkowych,
• leków przeciwhistaminowych.

Ponadto podczas jednoczesnego stosowania zolpidemu z niektórymi lekami przeciwdepresyjnymi, takimi jak bupropion, fluoksetyna czy sertralina, zaobserwowano występowanie omamów wzrokowych.

Za każdym razem należy poinformować lekarza o stosowanych lekach i preparatach ziołowych. Zmniejsza to prawdopodobieństwo wystąpienia groźnych interakcji, które mogą powodować zagrożenie zdrowia i życia.

Jak stosować zolpidem?

• Stosuj lek ściśle pod kontrolą lekarza.
• Nigdy nie pożyczaj leków znajomym i rodzinie! Mogę one im zaszkodzić.
• Długotrwałe stosowanie leku może prowadzić do uzależnienia. Ryzyko zwiększa się wraz ze wzrostem dawki i wydłużeniem czasu kuracji.
• Lek powinien być stosowany przejściowo i krótkotrwale.
• Maksymalny czas trwania leczenia nie powinien przekraczać 4 tygodni, z uwzględnieniem czasu na stopniową redukcję dawki.
• Nagłe odstawienie leku po długotrwałym stosowaniu wywołuje objawy abstynencyjne, takie jak bezsenność czy bóle głowy i lęki.
• Podczas stosowania zolpidemu istnieje ryzyko niepamięci wstecznej.
• Lek należy stosować bezpośrednio przed snem, będąc już w łóżku. Nigdy nie zażywaj leku, gdy zamierzasz wykonywać jakiekolwiek czynności przed spaniem. Silne i gwałtowne działanie stwarza ryzyko upadków i złamań.
• Nie prowadź pojazdów mechanicznych przed upływem 8 godzin od przyjęcia zolpidemu.

W przypadku łagodnych problemów ze snem wspomagająco można zastosować preparaty o słabszym i nieuzależniającym działaniu. Pomocna może okazać się melatonina, a także leki i suplementy diety zawierające ziołowe składniki ułatwiające zasypianie. W wyborze odpowiedniego preparatu może pomóc farmaceuta. Ponadto przy problemach ze snem warto zwrócić uwagę na prawidłową higienę snu i odpowiednią dietę, bogatą w witaminy i minerały.

Podsumowując, zolpidem to stosunkowo bezpieczny, ale jednocześnie bardzo silny lek nasenny. W związku z potencjałem uzależniającym nie należy stosować go długotrwale. Jeżeli problemy ze snem są przewlekłe, należy zasięgnąć rady lekarza lub farmaceuty.

Przeczytaj również:
Sposoby na bezsenność